Μπορώ να γυμνάζομαι αρκετά μετά από επεισόδιο καρδιακής προσβολής;

Η ιατρική επιστήμη έχει αναγνωρίσει εδώ και καιρό ότι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για πρόωρο θάνατο μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή) είναι ο καθιστικός τρόπος ζωής.

Τα άτομα που συμμετέχουν σε ειδικά προγράμματα καρδιακής αποκατάστασης μετά από καρδιακή προσβολή και συνεχίζουν να ασκούνται και μετά την ολοκλήρωση του επίσημου προγράμματος αποκατάστασης, καταφέρνουν να κάνουν πολλά περισσότερα και σε μεγαλύτερη διάρκεια από όσους παραμένουν (ή γίνονται) αδρανείς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η τακτική άσκηση τονίζεται από τους γιατρούς που επιβλέπουν ασθενείς με στεφανιαία νόσο (CAD).

Η ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει "πάρα πολύ" άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή είναι κάτι καινούριο. Μάλλον θα λέγαμε, ότι είναι μια νέα διατύπωση μιας παλιάς ιδέας πενήντα χρόνων πριν, όπου τα άτομα που υπέστησαν καρδιακή προσβολή παρέμειναν αρκετές εβδομάδες σε κατάκλιση με αποτέλεσμα συχνά να καταλήγουν στην εμφάνιση μόνιμων αναπηριών. Το γεγονός ότι μπορεί να υπάρξει υπερβολική άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή έχει αναφερθεί εκ νέου από ένα ερευνητικό έγγραφο στο Mayo Clinical Proceedings τον Αύγουστο του 2014. Αυτό το έγγραφο δείχνει ότι, ενώ η τακτική άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή μειώνει ουσιαστικά και σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου, τα οφέλη της άσκησης μπορεί να αρχίσουν να αντιστρέφονται μόλις επιτευχθεί ένα συγκεκριμένο όριο.

Συγκεκριμένα, οι συγγραφείς αναφέρουν ότι όσοι επέζησαν από καρδιακή προσβολή και τρέχουν περισσότερο από 31 μίλια την εβδομάδα ή περπατούν βιαστικά για περισσότερο από 46 μίλια την εβδομάδα έχουν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από αυτούς  που διανύουν μικρότερες αποστάσεις. (Ωστόσο, εξακολουθούν να βρίσκονται σε πλεονεκτικότερη θέση σημαντικά από όσους κάνουν καθιστική ζωή).

Αποδεικτικά στοιχεία για τα όρια άσκησης

Αυτά τα στοιχεία προέρχονται από το National Runners’ Health Study and the National Walkers’ Health Study. Αυτές οι μελέτες συγκέντρωσαν πάνω από 100.000 συμμετέχοντες, οι οποίοι συμπλήρωσαν μια σειρά ερωτηματολογίων για το ιατρικό τους ιστορικό και τις συνήθειες σχετικά με την σωματική άσκηση. Από αυτούς 924 άνδρες και 631 γυναίκες ανέφεραν ότι παρουσίασαν προηγούμενα καρδιακά επεισόδια και περιλαμβάνονταν μέσα στο δείγμα της συγκεκριμένης μελέτης.

Εδώ παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των ερευνητών. Αφού παρακολουθήθηκαν για περίπου 10 χρόνια, οι συμμετέχοντες που έτρεξαν έως και 8 μίλια την εβδομάδα ή έφτασαν τα 12 μίλια την εβδομάδα (που είναι περίπου η απόσταση που κάποιος θα ολοκληρώσει ακολουθώντας τις τυπικές κατευθυντήριες οδηγίες άσκησης μετά την καρδιακή προσβολή), μείωσαν την καρδιακή νόσο που σχετίζεται με την θνησιμότητα κατά 21%, σε σύγκριση με άτομα που διάγουν καθιστική ζωή. Η θνησιμότητα μειώθηκε κατά 24% για άτομα που έτρεξαν 8-16 μίλια ή περπάτησαν 12-23 μίλια την εβδομάδα. Κατά 50% για όσους έτρεξαν 16-24 μίλια ή περπάτησαν 23-34 μίλια την εβδομάδα και κατά 63% για άτομα που έτρεξαν 24-31 μίλια ή περπάτησαν 34-46 μίλια την εβδομάδα.

Ωστόσο, σε επιζώντες καρδιακής προσβολής που υπερέβαλαν στην δοσολογία του προγράμματος άσκησης  τους, μέχρι το σημείο που είχαν διανύσει  περισσότερα από 31 μίλια ή περπατούσαν περισσότερο από 46 μίλια την εβδομάδα, παρατηρήθηκε μείωση της θνησιμότητας μόνο κατά 12%, που είναι το μισό όφελος που επιτεύχθηκε στα άτομα που "απλά" ακολούθησαν τις τρέχουσες οδηγίες άσκησης. Έτσι, από αυτή τη μελέτη, φαίνεται ότι όσο περισσότερη άσκηση κάνετε μετά από καρδιακή προσβολή τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος - μέχρι ενός σημείου. Πέρα ​​από αυτό το σημείο - μόλις επιτευχθεί ένα προφανές όριο άσκησης - το όφελος θνησιμότητας από την άσκηση αρχίζει πραγματικά να αντιστρέφεται.

Οι συντάκτες ενός ένθετου που εμφανίζεται στο ίδιο τεύχος του Mayo Clinical Proceedings υπολόγισαν ότι ίσως υπάρχει κάτι σαν "τραυματισμός από καρδιακή κατάχρηση", όπου η υπερβολική άσκηση μπορεί στην πραγματικότητα να μειώσει την υγεία της καρδιάς (ίσως με την παραγωγή ενός ουλώδους ιστού στην καρδιά  με αποτέλεσμα την μυοκαρδιοπάθεια). Εάν ναι, τότε μπορεί να συμβαίνει πράγματι κάτι τέτοιο όπως η «υπερβολική» άσκηση, τουλάχιστον σε άτομα που εμφάνισαν καρδιακή προσβολή.

Είναι μια πραγματική αλήθεια;

Μπορεί πράγματι να αληθεύει ότι η "πάρα πολύ" άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή μπορεί να μετριάσει ένα μεγάλο μέρος του οφέλους που κερδίζετε κάνοντας τακτική άσκηση. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί σε αυτή τη μελέτη που απαιτούν από μας να βάλουμε τα συμπεράσματά της σε σειρά.

Πρώτον, η μελέτη αυτή έγινε μόνο με ερωτηματολόγια. Πρέπει να γνωρίζουμε τι ειπώθηκε από τους συμμετέχοντες για την ποσότητα της άσκησης που εκτέλεσαν και ίσως το πιο σημαντικό,  το γεγονός ότι εμφάνισαν πραγματικά καρδιακές προσβολές. (Οι γιατροί χρησιμοποιούν μερικές φορές τον όρο «καρδιακή προσβολή» χαλαρά και αόριστα και οι ασθενείς τους μπορεί να φύγουν με μια λανθασμένη εντύπωση.) Έτσι, σε κάποιο επίπεδο, η ακρίβεια των δεδομένων μπορεί να αμφισβητηθεί. Αυτό, φυσικά, αποτελεί εγγενή περιορισμό οποιασδήποτε ιατρικής μελέτης που στηρίζεται αποκλειστικά σε ερωτηματολόγια για τα δεδομένα της.

Ίσως το πιο σημαντικό είναι το εύρημα που γίνεται εμφανές όταν κάποιος βλέπει τον πίνακα των δεδομένων που δημοσιεύονται σε ένα άρθρο. Από τον πίνακα αυτό,  διαφαίνεται ότι οι επιζώντες της καρδιακής προσβολής που έτρεχαν περισσότερο από 31 μίλια την εβδομάδα ήταν, κατά μέσο όρο, πολύ νεότεροι από τα άτομα που έτρεχαν λιγότερα μίλια. Στην πραγματικότητα ήταν κατά μέσο όρο 51 ετών. Επιπλέον, είχαν υποστεί καρδιακές προσβολές κατά μέσο όρο 13 χρόνια πριν λάβουν μέρος στη μελέτη αυτή ή (κατά μέσο όρο) στην ηλικία των 38 ετών.

Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι που εμφάνισαν καρδιακές προσβολές σε νεαρή ηλικία έχουν συχνά μια σχετικά μια πιο επιθετική μορφή στεφανιαίας νόσου και μπορεί να είναι πιο προοδευτική και πιο δύσκολη στη θεραπεία από ότι για τους κλασσικούς ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Έτσι, ίσως η αύξηση της θνησιμότητας που παρατηρήθηκε σε άτομα που έτρεχαν περισσότερα από 31 μίλια την εβδομάδα δεν προκλήθηκε καθόλου από την άσκηση. Αντ' αυτού, ίσως ήταν μόνο ένας διαφορετικός πληθυσμός ασθενών με καρδιακή προσβολή.

To συμπέρασμα

Οι τίτλοι που κυκλοφόρησαν ευρέως ως αποτέλεσμα αυτής της μελέτης αναφέρουν ότι «Η πολλή άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή μπορεί να σας σκοτώσει!» Ενώ μπορεί να είναι αλήθεια ότι η υπερβολική άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή μπορεί να μετριάσει τα οφέλη της άσκησης πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ορισμένα πράγματα, καθώς σκεφτόμαστε τι ακριβώς σημαίνει αυτή η μελέτη.

Πρώτον, αυτή η μελέτη δεν αποδεικνύει τίποτα. Είναι μια ατελής μελέτη και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα περισσότερο από τη δημιουργία μιας νέας υπόθεσης που πρέπει να δοκιμαστεί σε μελλοντικές κλινικές μελέτες.

Δεύτερον, τα "όρια της άσκησης" τα οποία προφανώς προσδιορίστηκαν σε αυτή τη μελέτη, είναι πραγματικά αρκετά υψηλά, πέρα ​​του ότι η άσκηση μπορεί να καταστεί επιβλαβής  μετά από καρδιακή προσβολή. Όποιος τρέχει περισσότερο από 31 μίλια ή περπατά πάνω από 46 μίλια την εβδομάδα έχει προφανώς αναδιοργανώσει όλη τη ζωή του γύρω από την ρουτίνα της σωματικής άσκησης. Πολύ λίγοι είναι επιζώντες καρδιακών προσβολών που ασκούνται χρόνια όταν βρίσκονται κοντά στο επίπεδο, όπου υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Και το πιο σημαντικό, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει υπερβολική άσκηση μετά από καρδιακή προσβολή, αυτή η μελέτη επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι η τακτική άσκηση, είναι εξαιρετικά σημαντική για την υγεία μετά από καρδιακή προσβολή.